کریدور شمال-جنوب یک کریدور کاغذی است؛ ترانزیت کشور بدون متولی مشخص
تاریخ انتشار: ۲۶ مهر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۹۱۳۹۳۹
تین نیوز
با وجود گذشت بیش از دو دهه از عمر موافقت نامه سه جانبه گذرگاه بین المللی شمال- جنوب، در عمل هم به لحاظ زیرساختی و هم به لحاظ عملیاتی با دشواری ها و موانع بسیاری روبه رو بوده و حالا سیده فاطمه مقیمی، فعال اقتصادی حوزه لجستیک و حمل و نقل، معتقد است هنوز فقط کریدور شمال-جنوب کاغذی داریم؛ یعنی این کریدور را فقط روی کاغذ داریم، اما زیرساخت های لازم از جمله قوانین و مقررات همگن با دنیا، زیرساخت ریلی و روابط خوب سیاسی فراهم نیست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش تین نیوز به نقل از اقتصاد آنلاین، در سال ۲۰۰۰ ایران، روسیه و هند یک موافقت نامه سه جانبه برای تاسیس یک مسیر ترانزیتی از سواحل غربی هند در وهله نخست به روسیه و سپس اروپای شرقی امضا کردند که تحت عنوان پروژه بین المللی یا کریدور شمال-جنوب شناخته می شود. پس از طرح این ایده که مسیر موجود را برای انتقال محموله هندی به روسیه به نصف کاهش می داد، تعداد زیادی از کشورهای مسیر از این ابتکار استقبال کردند و جمهوری آذربایجان، قزاقستان و ارمنستان به این موافقت نامه پیوستند. در حال حاضر، پروژه گذرگاه بین المللی شمال- جنوب شامل ۱۳ کشور می شود که جمهوری آذربایجان، جمهوری بلاروس، بلغارستان، ارمنستان، هند، ایران، قزاقستان، قرقیزستان، عمان، روسیه، تاجیکستان، ترکیه و اوکراین به موافقت نامه این گذرگاه پیوسته اند.
با این حال با وجود گذشت بیش از دو دهه از عمر موافقت نامه سه جانبه گذرگاه بین المللی شمال- جنوب، هرچند این موضوع هنوز به عنوان یکی از پروژه های کلیدی روی میز کشورهای عضو قرار دارد، در عمل هم به لحاظ زیرساختی و هم به لحاظ عملیاتی با دشواری ها و موانع بسیاری روبه رو بوده است. محدودیت زیرساخت های ایران، بوروکراسی کند هند، تحریم های بین المللی علیه ایران و اخیرا روسیه، مشکلات امنیتی در قفقاز و حجم محدود تجارت کالا میان اعضا، از مهم ترین مشکلات موجود هستند.
هند ایران را دور می زند؟اما ماجرا برای ایران کمی متفاوت تر است. آن طور که در یکی از گزارش های کارشناسی معاونت بررسی اقتصادی اتاق تهران مطرح شده، طرح ریلی-دریایی برای اتصال هند به خاورمیانه و اروپا از جمله دستور کارهای مهم هند است که در نشست اخیر سران گروه ۲۰ در این کشور هم مطرح شد. این پروژه به عنوان بخشی از مشارکت برای سرمایه گذاری در زیر ساخت های جهانی در نظر گرفته شده و قرار است با احداث یک کریدور ریلی و کشتیرانی امکان تجارت بیشتر از جمله تولیدات انرژی میان کشورها را فراهم کند. همچنین طبق گزارشی که خبرگزاری یورونیوز منتشر کرده است، برخی از کارشناسان معتقدند کریدور شمال-جنوب می تواند نوعی مقابله جاه طلبانه تر با ابتکار کمربند و جاده چین باشد.
طبق نقشه، این کریدور ریلی-دریایی قرار است از بندر بمبئی هند به بندر دوبی یا جبل علی امارات و از آنجا با خط آهن به ریاض، الحدیده، حیفا، بندر پیرائوس یونان و سپس بندر هامبورگ آلمان کشیده شود. موضوع قابل توجه در این خصوص برای ایران این است که این کریدور به طور واضح طرح کریدور شمال به جنوب ایران را دور زده و عملاً به عنوان پروژه ای جایگزین مطرح شده است.
بر این اساس ایران علاوه بر کنار گذاشته شدن از پروژه یک جاده-یک کمربند چین، در این طرح جدید، مسیر نزدیکتر بندر امام به جلفا را نیز از دست داده و علیرغم توافق راهبردی که در بندر چابهار با هند و افغانستان داشته مزیت ژئوپلیتیکی خود را از دست داده است. خط آهن رشت – آستارا، حلقه مفقوده کریدور شمال-جنوببه طور کلی کریدور شمال به جنوب، راه گذر راهبردی و مهمی برای کشورهای در مسیر این کریدور است. در مورد ایران با توجه به اینکه برخی از همسایگان مانند قرقیزستان، تاجیکستان، ازبکستان و افغانستان به نحوی محصور در خشکی هستند و برای رسیدن به دریا باید از طریق ایران کالاهای خود را حمل کنند، بسیار مهم می شود.
مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی هم سال گذشته، تکمیل کریدور شمال-جنوب را یکی از اولویت های این وارتخانه معرفی کرده و وعده داده بود که زنجیره کریدوری شمال – جنوب در دولت سیزدهم تکمیل می شود. طبق گفته های او تکمیل کریدور با تکمیل راه آهن رشت – آستارا منابع قابل توجهی را عاید کشور می کند و پروژه رشت – آستارا نیز در حال پیگیری است. اما به نظر می رسد تعلل ایران در تکمیل راه آهن رشت-آستارا و به طور کلی کریدور شمال-جنوب باعث شده سهم ایران در ترانزیت منطقه کاهش یابد و کشورهای دیگر هم با توجه به امکانات وبرنامه ریزی های خود، طراحی کریدورهای دیگری را در دستور کار خود قرار دادند.
در مجموع به نظر می رسد در حال حاضر خط آهن رشت – آستارا در شمال ایران حلقه مفقوده این کریدور است. در این راستا، توافق نامه احداث خط آهن رشت-آستارا، به طول ۱۶۴ کیلومتر در اردیبهشت سال جاری میان ایران و روسیه به امضا رسید. به طور کلی محور ریلی رشت – آستارا با طول ۱۶۴ کیلومتر، یکی از مهم ترین پروژه های ریلی کشور است که به گفته مسئولان تاکنون عملیات اجرایی ۱۲ کیلومتر از سمت آستارا و ۱۰ کیلومتر از سمت رشت آغاز شده است. همچنین بنا شده با همکاری روسیه، بخش دیگری از تامین مالی این پروژه انجام شود. اخیرا معاون حمل ونقل وزیر راه و شهرسازی با تاکید بر اهمیت پروژه ریلی رشت – آستارا برای توسعه ترانزیت در کریدور شمال جنوب، خواستار اهتمام جدی طرف روس برای نهایی سازی فاز طراحی و انعقاد قرارداد تجاری تا پیش از پایان سال جاری میلادی شده است.
ملزومان استفاده از کریدور شمال-جنوبدر این رابطه، فاطمه مقیمی، فعال اقتصادی حوزه لجستیک و حمل و نقل گفت: استفاده از کریدور شمال-جنوب ملزوماتی دارد؛ از جمله اینکه مناسبات سیاسی بین کشورها باید در راستایی باشد که برای سپردن کالاهای خود برای گذر از این کریدور، به یکدیگر اعتماد داشته باشند. یعنی باید قوانین و مقررات کشورها، متعارف و همسو با تجارت بین الملل باشد.
به گفته او، موضوع دومی که باید مورد توجه قرار گیرد، بحث مربوط به زیرساخت های لازم مثل جاده، ریل و وسایل نقلیه است که در کشور مغفول مانده. این فعال اقتصادی توضیح داد: در حال حاضر هیچ کدام از این موارد را نداریم و فقط کریدور شمال-جنوب کاغذی داریم؛ یعنی این کریدور را فقط روی کاغذ داریم، اما زیرساخت های لازم از جمله قوانین و مقررات همگن با دنیا، زیرساخت ریلی و روابط خوب سیاسی فراهم نیست. اگر همه این ها را داشته باشیم تازه باید به دنبال جذب کالا برویم.
مقیمی با بیان اینکه در حال حاضر برخی کشورها از جمله ترکیه در حال تعیین راه های جایگزین، بدون حضور ایران، برای انتقال کالا هستند، گفت: در این شرایط، کالاهایی که از مسیر چین وارد منطقه می شده، از مسیری غیر از ایران منتقل می شود و آمارها حاکی از افت انتقال کالا از ایران است. البته کریدورهای دیگری هم به جز کریدور شمال-جنوب می توانسته از ایران عبور کند.
وی با بیان اینکه کریدور شمال-جنوب از میان کشورهای مسیر مثل هند، ایران و روسیه، می توانست بیشترین منافع را شامل ایران کند، چراکه بیشترین مسیر آن از خاک این کشور گذر می کرد، تصریح کرد: اما ما حتی نتوانستیم ریل آستارا- انزلی یا جاده ها را تکمیل کنیم یا عمر متوسط ناوگان را کاهش دهیم.
مقیمی با بیان اینکه هنوز قوانین و مقررات موازی در کشور اصلاح نشده و در موارد مختلف با بخشنامه ها و آیین نامه های متعدد جلوی ترانزیت گرفته شده است، تصریح کرد: بخش ترانزیت متولی مشخص ندارد و نمی توان گفت یک دستگاه متولی ترانزیت است و بقیه حق ورود ندارند. چرا حضور بخش خصوصی در تفاهم نامه ها مهم است؟وی با بیان اینکه در مرزها چندین سیستم رصدکننده عملیات ترانزیتی و موارد مربوط به بازرسی های مختلف وجود دارد، گفت: ما دنبال روان سازی ترانزیت هستیم، اما آیا در اجرا این موضوع محقق می شود؟
مقیمی با بیان اینکه علاوه بر همه این موانع و مشکلات، بحث تحریم مطرح است، تصریح کرد: در رابطه با تصمیم اخیر آذربایجان برای اتصال ریلی آذربایجان به نخجوان، ابلاغیه، اطلاعیه یا آیین نامه اجرایی منتشر نشده است، اما همه این موارد می تواند برای ایران فرصت باشد . همانطور که ترکیه هم از این فرصت ها استفاده کرده است. اگر بحث اقتصاد از سیاست جدا شود و حترام به بخش خصوصی را برای حضور در موارد مربوط به تفاهم نامه ها ببینیم، به موقع می توانیم از فرصت ها استفاده کنیم. اگر حضور بخش خصوصی در تفاهم نامه ها پررنگ شود، حتی اگر ممانعت سیاسی پیش بیاید، بخش خصوصی با اهرم حضور اجرایی خود می تواند کار را جلو ببرد.
آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانیدمنبع: تین نیوز
کلیدواژه: کریدور ریلی دریایی پروژه یک جاده یک کمربند کریدور شمال جنوب ترانزیت ایران راه آهن رشت به آستارا اتصال هند به اروپا کریدور شمال جنوب قوانین و مقررات موافقت نامه حال حاضر بین المللی هم به لحاظ بخش خصوصی آهن رشت نامه ها خط آهن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۱۳۹۳۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رژیم صهیونیستی: حزب‌الله از مرزها دور نشود جنوب لبنان را اشغال می‌کنیم
وزیر خارجه رژیم صهیونیستی بار دیگر تهدیدهای توخالی مقامات این رژیم علیه مقاومت لبنان را تکرار کرد.
به گزارش ایسنا، «یسرائیل کاتس» وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در این باره گفت که اگر حزب‌الله از نوار مرزی دور نشود، رژیم اشغالگر مناطقی از جنوب لبنان را اشغال خواهد کرد.
طبق گزارش اسپوتنیک، کاتس در دیدار با «استفان سژورنه» همتای فرانسوی خود در تل‌آویو افزود: اگر حزب‌الله عقب‌نشینی نکند، اسرائیل به یک جنگ همه‌جانبه با آن نزدیک خواهد شد.
وی ادامه داد: اسرائیل در سراسر لبنان با حزب‌الله خواهد جنگید و مناطق وسیعی را در جنوب لبنان اشغال خواهد کرد و این مناطق به‌عنوان یک منطقه امنیتی در کنترل ارتش باقی می‌ماند و به ساکنان شمال این امکان را می‌دهد که به سلامت به خانه‌های خود بازگردند.
وزیر امور خارجه رژیم صهیونیستی تاکید کرد: ما به وضعیت ۶ اکتبر برنمی‌گردیم.
نوار مرزی لبنان و شمال سرزمین‌های اشغالی فلسطین طی روزهای اخیر شاهد تشدید تنش بوده است و هم‌زمان مقامات رژیم صهیونیستی به انجام حملات گسترده به لبنان تهدید کرده‌اند.
این درگیری‌ها در پی حملات رژیم صهیونیستی به غیرنظامیان در خاک لبنان و در مقابل حملات موشکی شدید حزب‌الله به مواضع و پایگاه‌های ارتش رژیم صهیونیستی تشدید شد.
یک روز پس از آغاز تجاوزات رژیم اشغالگر به نوار غزه از هفتم اکتبر، حزب‌الله لبنان اولین طرف در محور مقاومت بود که با انجام حملاتی به شمال فلسطین اشغالی، رسما به عملیات فلسطینی طوفان الاقصی ملحق شد و پس از آن مرزهای لبنان و سرزمین‌های اشغالی فلسطین به‌صورت روزانه و تقریبا ۲۴ ساعته صحنه تبادل آتش میان حزب‌الله لبنان و ارتش رژیم صهیونیستی شده است.
رسانه‌های عبری گزارش دادند از زمان آغاز نبرد طوفان الاقصی و شلیک موشک از جنوب لبنان، چندین افسر و نظامی صهیونیست کشته و ده‌ها پایگاه نظامی آن‌ها توسط حزب‌الله هدف گرفته شده است و به همین دلیل کابینه تندرو «بنیامین نتانیاهو» مجبور به تخلیه هزاران شهرک‌نشین از شمال فلسطین اشغالی شد و تعدادی از شهرک‌نشینان هم خودشان از منطقه فرار کردند.
اخیرا رسانه‌های عبری فاش کردند که این شهرک‌نشینان صهیونیست حاضر به بازگشت به خانه‌هایشان نیستند و می‌گویند که کابینه نتانیاهو توجهی به سرنوشت آن‌ها نداشته و آن‌ها را رها کرده است.
انتهای پیام
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت